Rotterdam Woont

Systematische
documentatie van
150 jaar Rotterdamse woningbouwprojecten

Belangrijk

Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies om de bezoeker een optimale gebruikerservaring te kunnen bieden. Lees er meer over in onze Privacyverklaring.

Hoe het werkt

Welkom

Hier is ruimte voor een welkomstbericht voor de (terugkerende) bezoeker van Rotterdam Woont en een korte introductie tot zowel het onderzoek, als de resultaten op deze website. Alsmede kort aandacht voor hoe de website ongeveer werkt.

  • A

    Atlas

    Hier vind je alle objecten uit de woontlas terug.
  • B

    Bibliotheek

    Op zoek naar essays en verhalen over onderwerpen uit de architectuur?
  • G

    Gids

    Thematische verzamelingen van objecten uit de atlas en essays uit de bibliotheek.
  • S

    Stichting

    Informatie over ons onderzoek en de doelstelling van de stichting.
Nesselande

Wijkhistorie

Nesselande

Nesselande is de nieuwste wijk van Rotterdam en ligt even ver van het centrum van Gouda als van het centrum van Rotterdam. In 1995 hebben de gemeentes Zevenhuizen en Nieuwerkerk aan de IJssel grond overgedragen aan Rotterdam ten behoeve van de bouw van een nieuwe wijk. De werknaam was Achtkamp, een vervolg op Zevenkamp. De wijk werd onderdeel van de Vinexoperatie die in 1991 was geëntameerd door het Rijk. In het kader van de Vierde Nota Extra moesten er in een periode van 20 jaar ca. 835.000 woningen gebouwd worden op bijna 100 locaties in de nabijheid van de steden.

In 1995 werd door de gemeentelijke diensten met enthousiasme het ontwerpproces gestart en ontstond de naam Nesselande als symbool van de eigen identiteit. In 2002 werd met de bouw begonnen en in 2012 zijn er nog een aantal kleine braakliggende terreinen. Tegelijkertijd zijn in de regio Carnisslande en locaties rond Berkel en Bergsenhoek ontwikkeld. Het woord Vinex werd landelijk een synoniem voor grote, wat eenvormige wijken. Is dat in Nesselande ook het geval?

Stedenbouwkundige opzet
Nesselande beslaat een ruim poldergebied tussen een ringdijk met veel bebouwing richting Nieuwerkerk en een dijkje langs de Eendragtspolder naar de Rotte. De zuidgrens wordt gevormd door de A20 met aan de andere zijde de gemeente Capelle aan den IJssel. Het enige oude lint in de wijk is de Wollefoppenweg die vanuit Zevenkamp in noordoostelijke richting voert. Deze weg werd met haar bebouwing ingepast in het plan maar veel belangrijker waren de hoogspanningsmasten in noordelijke richting en de Zevenhuizerplas. Al in een vroeg stadium werd besloten deze plas in oppervlakte te verdubbelen. Dat leverde 12,5 miljoen kubieke meter zand op die deels werd gebruikt voor ophoging van de wijk. Tegelijkertijd werd een prachtig recreatiegebied voor Rotterdam-Oost gecreëerd: Nesselande werd een badplaats!

Het hoogspanningstracé kwam midden in de wijk te liggen en leverde het Rietveldpark op van 150 meter breed en ruim 2 kilometer. lang. Het water in het park is onderdeel van het gesloten watersysteem van de wijk en met de oorspronkelijke, niet opgehoogde bodem vormt het een onderdeel van een ecologische verbindingszone tussen de Hollandse IJssel en de Rotte.

Uniek voor Vinex-wijken is de metroverbinding naar de stad die al bij oplevering van de eerste woningen gereed was. Het metroviaduct ligt in het park van het hoogspanningstracé. Voor het autoverkeer werd aangesloten op het lokale wegennet, de rondweg van Zevenkamp, een tunnel onder Rijksweg door naar de Hoofdweg in Capelle en een aansluiting op de N219 tussen Zevenhuizen en Nieuwerkerk.

Het centrum van de wijk ligt tussen het metrostation en de plas met een winkelgebied van 10.000 vierkante meter en drie hoge woontorens (zie 5.064), een wooncentrum voor ouderen (zie 5.052) met uiteenlopende voorzieningen voor de hele wijk en een multifunctionele accommodatie rond een brede school.

Woningbouw
De aanwijzing van Vinex-wijken heeft net als overal in het land aanleiding gegeven voor grondspeculatie. Dat heeft de start van de wijk vertraagd, maar uiteindelijk is er een deal gesloten waarbij de gemeente de grond kocht en de ontwikkelaars bouwrecht kregen. Van de totaal bijna 5000 woningen wordt slechts 20% als woningwetwoning gerealiseerd. Kenmerk is het onderscheid tussen de verschillende buurten, de Badplaats tussen plas en park, de Waterwijk voor individueel, welstandsvrij bouwen, de Tuinstad met veel singels ten oosten van het Rietveldpark in een zgn. polderarchitectuur en het buurtje Haag en Park, direct naast het volkstuincomplex Zevenkamp, opgezet als een groene enclave.

De architectuur wordt zoals te doen gebruikelijk in deze periode gekenmerkt door het gebruik van veel baksteen en jaren-dertig-elementen, maar er zijn originele en vrolijke interpretaties en uitzonderingen. Het centrumgebied heeft door de hoogbouw een grootstedelijke uitstraling en de boulevard is geïnspireerd op de architectuur van badplaatsen, met veel witte gevels en hout. De straatprofielen zijn breed, er zijn geen parkeerhavens en bij hoofdroutes zijn brede middenbermen toegepast. De eengezinswoningen met kleine voortuinen en groene binnenterreinen vormen de hoofdmoot, speelvoorzieningen en pleintjes in de buurten zijn beperkt.

Reflectie
Nesselande is een bijzondere wijk van Rotterdam geworden. Het is wonen in het landschap. Heel leefbaar voor gezinnen met kinderen maar zeker als je nu de wijk overziet wel een beetje saai. Veel woningen, weinig bedrijvigheid en grote schoolcomplexen. Maar het groen moet zich nog ontwikkelen en de levendigheid rond de plas is natuurlijk seizoensgebonden.

Hoe zullen we de wijk over tien jaar beleven en hoe zal dan een vergelijking met voorgangers als Zevenkamp en Prinsenland uitpakken? Voor een eindoordeel is het nog te vroeg.


Gegevens
Initiatief en ontwerp 1995 gemeente Rotterdam
Basisontwerp Arjen Knoester stedenbouwkundige Linda Hooijer landschapsarchitect
Bouw vanaf 2002, begeleiding Francois Konings  Marcel Musch
Totaal ca 5000woningen waarvan 6% vrije kavels en 20% sociaal
Dichtheid tussen 15 en 75 woningen per ha. 20 ha kantoren en bedrijven

___
Literatuur
-Vinex ! een morfologische verkenning-  Han Lörzing Simone Andeweg in opdracht van het Ruimtelijk Planbureau uitgave NAI  2006
-Nestelen in Nesselande- uitgave Architectuur Instituut Rotterdam november 2007

01 / 04