Rotterdam Woont

Systematische
documentatie van
150 jaar Rotterdamse woningbouwprojecten

Belangrijk

Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies om de bezoeker een optimale gebruikerservaring te kunnen bieden. Lees er meer over in onze Privacyverklaring.

Hoe het werkt

Welkom

Hier is ruimte voor een welkomstbericht voor de (terugkerende) bezoeker van Rotterdam Woont en een korte introductie tot zowel het onderzoek, als de resultaten op deze website. Alsmede kort aandacht voor hoe de website ongeveer werkt.

  • A

    Atlas

    Hier vind je alle objecten uit de woontlas terug.
  • B

    Bibliotheek

    Op zoek naar essays en verhalen over onderwerpen uit de architectuur?
  • G

    Gids

    Thematische verzamelingen van objecten uit de atlas en essays uit de bibliotheek.
  • S

    Stichting

    Informatie over ons onderzoek en de doelstelling van de stichting.
Leefgemeenschap Robert Owen

Leefgemeenschap Robert Owen

Bouwgeschiedenis: Begin jaren twintig moesten enkele woningen aan de Willem van Hillegaersbergstraat in Hillegersberg wijken voor de bouw van een zwembad. In reactie daarop namen enkele bewoners het initiatief om een nieuw wooncomplex te realiseren, geïnspireerd door de idealen van de Engelse socialistische hervormer Robert Owen. Dit leidde tot de oprichting van de Arbeiderswoningbouwvereniging ‘Aller Belang’, met Barend Mensen, blikslager en SDAP-raadslid, als initiatiefnemer. De architect J.A.H.W. Cramer uit Den Haag, eveneens SDAP-raadslid, werd aangetrokken om het project te ontwerpen.

Het complex, dat bekend werd als het ‘rooie’ straatje, bestond uit 24 woningen en bood huisvesting aan arbeiders met beroepen zoals stoelenmaker, elektricien, huisschilder en kleermaker. Omdat het complex niet te dicht bij het chique Hillegersberg mocht liggen, werd het gebouwd in een weiland aan de Kleiweg.

In 1978 dreigde eigenaar De Combinatie de woningen te slopen. Na stevige protesten van de bewoners werd uiteindelijk gekozen voor renovatie. In 2009 ontstonden opnieuw sloopplannen, wat leidde tot een conflict met eigenaar Com.wonen. De buurt staat bekend om haar hechte sociale samenhang; veel bewoners wonen er langdurig en vaak al generaties lang. Ondanks de discussies over sloop blijven de bewoners tevreden met hun woningen en het wooncomfort.

Stedenbouwkundige context: De Robert Owenstraat is een doodlopend zijstraatje van de Kleiweg en herbergt 24 woningen verdeeld over twee blokken aan weerszijden van de straat. Hoewel er in de jaren dertig plannen waren om het gebied tussen de Kleiweg en de spoorbaan verder te ontwikkelen tot een woonwijk, werden deze plannen door financieringsproblemen nooit gerealiseerd.

Eind jaren zestig veranderde de omgeving van de Robert Owenstraat echter drastisch. De bouw van het Sint-Franciscusziekenhuis en de aanleg van een tramviaduct leidden tot een ingrijpende herstructurering van de Kleiweg, die omgeleid werd. Ondanks deze veranderingen bleef de Robert Owenstraat een oase van rust en een herinnering aan een sociale woonvisie uit het begin van de twintigste eeuw.

Aantal kamers: Alle woningen hebben vier kamers en een zolder.

Woningoppervlakte: De hoekwoningen meten 90 m2 en de overige 105 m2.

Constructie: De woningen hebben een traditionele constructie met dragende bakstenen muren en houten balklagen en pannen kap. PG

___
Referenties:
Het Vaderland 10-3-1923 aanbesteding
Algemeen Handelsblad 4-4-1923 gunning
Rotterdamsch Nieuwsblad 12 mei 1978 conflict met De Combinatie
AD Rotterdam 19 maart 2009 conflict met Com.wonen

  • Type: Eengezins: rijtjeswoning
  • Jaar: 1923
  • Aantal: 24
  • Adres: Robert Owenstraat 1-24
  • Oppervlakte: 90m2 - 105m2
  • Architect: Technisch Advies- en Architectenbureau Cramer, J.
  • Cliënt: Arbeiderswoningbouwvereniging "Aller Belang"
  • Aannemer: Havelaar, Gebr.
  • Wijk: Schiebroek
  • Project ID: 2.1923.2
  • Periode: Periode 2
  • Schiebroek

    Schiebroek werd in 1817 een zelfstandige gemeente en bleef landelijk gebied. In 1908 werd de Hofpleinspoorlijn geopend met twee stations in 'Tuinstad Schiebroek', waarna het aantal inwoners snel groeide. In de jaren vijftig werd Schiebroek een moderne tuinwijk met veel moderne flats in het groen. Sinds 2005 zijn er twee nieuwe metrostations en is begonnen met de afbraak van veel portiekwoningen om deze te vervangen door nieuwbouw.
  • Periode 2

    Onder druk van de arbeidersbeweging en het opkomend socialisme wordt in 1901 de Woningwet aangenomen. Hierdoor worden een w.c., drinkwater, riolering, een rookkanaal voor de kachel en ventilatie verplicht. Het duurt nog jaren voor deze wet effect heeft; in Rotterdam worden tot ver in de jaren dertig nog woningen met alkoven (inpandige kamers) gedoogd. De overheid stelt niet alleen regels voor de woningbouw, maar neemt ook zelf initiatieven. In 1916 wordt de Gemeentelijke Woningdienst opgericht met o.a. J.J.P. Oud als architect. De architecten en stedenbouwkundigen van het Nieuwe Bouwen richten hun aandacht vooral op de functionele plattegronden en goedkope woningbouw. Ze experimenteren met moderne materialen als beton, staal en glas en nieuwe concepten als hoogbouw en strokenbouw. Verlichte ondernemers laten tuindorpen bouwen zoals Heijplaat en Vreewijk. Stadsbouwmeester Witteveen heeft een voorkeur voor monumentale stedenbouw met gesloten bouwblokken.
01 / 01
01 / 03