Rotterdam Woont

Systematische
documentatie van
150 jaar Rotterdamse woningbouwprojecten

Belangrijk

Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies om de bezoeker een optimale gebruikerservaring te kunnen bieden. Lees er meer over in onze Privacyverklaring.

Hoe het werkt

Welkom

Hier is ruimte voor een welkomstbericht voor de (terugkerende) bezoeker van Rotterdam Woont en een korte introductie tot zowel het onderzoek, als de resultaten op deze website. Alsmede kort aandacht voor hoe de website ongeveer werkt.

  • A

    Atlas

    Hier vind je alle objecten uit de woontlas terug.
  • B

    Bibliotheek

    Op zoek naar essays en verhalen over onderwerpen uit de architectuur?
  • G

    Gids

    Thematische verzamelingen van objecten uit de atlas en essays uit de bibliotheek.
  • S

    Stichting

    Informatie over ons onderzoek en de doelstelling van de stichting.
Wagnerhof

Wagnerhof

Bouwgeschiedenis: De Wagnerhof ligt ter plaatse van een deel van het vroegere landgoed Honingen. De restanten van het toen al lang verlaten slot werden in 1672 gesloopt. In de loop van de 18de en vroege 19de eeuw werden hier -veelal op particulier initiatief- buitenhuizen gebouwd en parken aangelegd; rond 1830 was het voormalige landgoed verkaveld en ten dele bebouwd.Ten zuiden van de Slotlaan bevond zich toen reeds de Grote Vijver; ten noorden was een serpentinevijver aangelegd.
Aan de kop van de serpentinevijver stond al in het tweede kwart van de 19e eeuw een huis. Rond 1870 verving men het door de Villa Nuova. Dit nieuwe huis kreeg een iets andere oriëntering en een veelhoekig torenachtig bouwdeel op de zuidwesthoek, gericht op de Kleine Vijver die in de plaats van de serpentinevijver was gekomen. Johannes Eckhardt Dulfer, vermogend door de handel in suiker en banket, kocht in 1905 de Villa Nuova en een stuk grond ten westen ervan. Door Jan van Teeffelen werd een zevental nieuwe huizen ontworpen, waarvan er drie maal twee geschakeld waren en twee vrijstaand. De Villa Nuova onderging een transformatie. Dulfer gaf het oudste gebouw de naam Wagner, terwijl de nieuwe huizen alle vernoemd werden naar opera’s en operafiguren van deze componist. Van Teeffelen koos een eigentijdse vormentaal, te omschrijven als een eenvoudige, geometrische Jugendstil-variant. Sinds de verbouwing zijn er bij de Villa Wagner zowel Jugendstil-elementen als meer traditionele, 19e eeuwse onderdelen aan te wijzen.
Kleuronderzoek wijst uit dat het houtwerk van de huizen aanvankelijk met bruinen, okers en een vrij helder olijfgroen was afgewerkt. De gepleisterde gevels waren crème of licht beige. Banden van chocolade- of caramelkleurige geglazuurde stenen verlevendigden het beeld verder. Bij renovaties is het kleurpalet steeds meer verschraald, tot de hele Wagnerhof spierwitwas. Alleen de rode pannendaken geven nog kleur. De Villa Wagner is in 2007-2009 gerenoveerd (Putter Partners). De Villa Rienzi werd in 2010 opgeknapt. Vanwege een te groot contrast met de buurpanden zijn bij dit huis de oude kleurstellingen niet teruggebracht.

Beschrijving 2 van de 9 villa’s:

VILLA WAGNER (voorheen Nuova)
Adres: Vijverlaan 71-1
Bouwjaar: 1905 (oorspr. 1810, ren. 2008)
Architect: J. van Teeffelen (1905), PutterPartners (renovatie)

Ontsluiting:
De voordeur bevond zich tot 1905 in de noordelijke gevel. Van Teeffelen verplaatste deze naar de oostgevel, direct grenzend aan de Vijverlaan. Vermoedelijk hing dit samen met verdere splitsing van de percelen ten noorden van de Villa Wagner. Midden in de westelijke gevel zit een secundaire deur, later kwam in dezelfde gevel verder naar achter een keukendeur. Aan de zuidzijde van het pand is sprake van een serre met een brede deurpartij naar de centrale tuinkamer. Vormgeving en detaillering geven aan, dat deze situatie voor 1905 al bestond, maar door Van Teeffelen werd gemoderniseerd.

Aantal kamers:
Op de begane grond: aan de zuidzijde twee voorname vertrekken en suite, oostelijk daarvan een kabinetje dat in 1905 portaal werd, achter de gang die dwars in het huis ligt aan de westkant een (tot 2009 verhoogde) keuken boven een halfondergrondse kelder, aan de noordoostkant een voornaam vertrek, in het midden het trappenhuis. Op de verdieping vier kamers plus een (recente) badkamer om een centrale overloop. De zolder bevat eveneens enkele kamers, waaronder één in het toren-achtige bouwdeel. De indeling is op deze bouwlaag al enkele keren gewijzigd; het meest recent in 2009, toen men de grote dakkapel aan de noordkant verwijderde.

Woonoppervlak: Naar schatting 350 m². In de oorspronkelijke situatie (rond 1870, toen de keuken half zo groot was en de zolder veel minder gebruiksruimte bevatte) moet het woonoppervlak ongeveer een kwart kleiner zijn geweest.
Constructie: Het pand is gefundeerd op palen. Onder de noordwesthoek ligt een kelder van twee kamers. De vloeren van het pand liggen op enkelvoudige houten balklagen, waarbij zowel de gevels als de tussenmuren dragen. Bij de laatste restauratie is funderingsherstel uitgevoerd en werd de begane-grondvloer in beton  vervangen. De dakvlakken van het schilddak rusten op een gordingenkap met kreupele stijlen.

_______

VILLA RIENZI

Adres: Vijverlaan 71-9
Bouwjaar: 1905 (renovatie 2010)
Architect: J. van Teeffelen (1905), 24H Architects (renovatie)
Opdrachtgever: J. Dulfer (1905), familie Van Duin (2010)

Ontsluiting: De hoofdentree bevindt zich in de noordgevel, een in de architectuur wat ondergeschikte gevel. Aan de westkant ligt de keuken opgetild ten opzichte van het maaiveld. De keukendeur opent daardoor op een (overigens groot) bordes dat via een laddertrap in verbinding staat met de tuin. Aan de zuidkant heeft het huis een kleine serre met een deur plus een tuintrapje.

Voorzieningen: Toiletten op beide bouwlagen; CV (uit de bouwtijd?) en haarden; elektra, gas, water.

Aantal kamers: Enkele kelderruimtes aan de westzijde van het pand, deels voor opslag, deels voor installaties. Op de begane grond in L-vorm drie geschakelde vertrekken langs zuid- en oostgevels; langs de noorgevel de hal met trap (twee kwarten); aan de westkant ligt, vijf optreden hoger, een na een doorbraak uit twee ruimtes gevormde grote keuken. Tegen de zuidgevel ligt de al genoemde serre. Op de eerste verdieping: trap, overloop en verkeersruimte; hieraan aan zuid- en oostkant vier vertrekken. Op de zolderverdieping twee grote verblijfsruimten en een badkamer.
Woonoppervlakte: Circa 300 m². 
Constructie: Traditionele constructie: paalfundering, houten balklagen met dragende binnen- en buitenmuren, gordingenkap. JV

___
Referenties: 
H. Baaij, J. Oudenaarden – Monumenten uit Rotterdam, 1992
rijksmonumenten: 506431 en 506432 en 506433 en 506434 en 506435 en 506436 en 506437

  • Type: Eengezins: vrijstaande woning
  • Jaar: 1901
  • Aantal: 9
  • Adres: Vijverlaan 71 - 1 t/m 9
  • Oppervlakte: 288m2 - 349m2
  • Architect: Teeffelen, J. van
  • Cliënt: Dulfer, J.
  • Aannemer: Onbekend
  • Wijk: Kralingen Oost
  • Project ID: 2.1905.1
  • Periode: Periode 2
  • Kralingen Oost

    Het gebied dat tegenwoordig bekend staat als Kralingen is een deel van het oude Ambacht Kralingen tussen de A16, de Boezemsingel, de Maas en het Kralingsebos. Kralingen valt in hoofdlijnen uiteen in twee delen: Kralingen-Oost wat ruim opgezet is met veel groen, van oudsher een woongebied voor welgestelden en Kralingen-West wat meer het karakter heeft van een volkswijk. Hoge dichtheid met veel boven- en benedenwoningen. Het zuidwestelijke deel van Kralingen-West is ernstig beschadigd tijdens het bombardement van mei 1940. De Gerdesiaweg is pas na de oorlog ontstaan.

    Lees meer over de wijk Kralingen Oost

  • Periode 2

    Onder druk van de arbeidersbeweging en het opkomend socialisme wordt in 1901 de Woningwet aangenomen. Hierdoor worden een w.c., drinkwater, riolering, een rookkanaal voor de kachel en ventilatie verplicht. Het duurt nog jaren voor deze wet effect heeft; in Rotterdam worden tot ver in de jaren dertig nog woningen met alkoven (inpandige kamers) gedoogd. De overheid stelt niet alleen regels voor de woningbouw, maar neemt ook zelf initiatieven. In 1916 wordt de Gemeentelijke Woningdienst opgericht met o.a. J.J.P. Oud als architect. De architecten en stedenbouwkundigen van het Nieuwe Bouwen richten hun aandacht vooral op de functionele plattegronden en goedkope woningbouw. Ze experimenteren met moderne materialen als beton, staal en glas en nieuwe concepten als hoogbouw en strokenbouw. Verlichte ondernemers laten tuindorpen bouwen zoals Heijplaat en Vreewijk. Stadsbouwmeester Witteveen heeft een voorkeur voor monumentale stedenbouw met gesloten bouwblokken.
01 / 01